انسان در طول زندگی کارهای نیک بسیاری انجام می دهد و حتی تا جایی پیش می رود که از سوی پیامبر (ص) ملقب به «سیف الاسلام» می شود؛ یا در عرفان اسلامی به جایی می رسد که جبرئیل وحی را هنگام نزول می بیند و در بصیرت علمی به عنوان اهل بصیرت معروف می شود؛ چنان که بلعم باعوراء و سامری این گونه بودند.(اعراف، آیه 176؛ طه، آیه 96)

در اسلام کسانی را می توان یافت که نمازشب ایشان ترک نمی شد و دایم در حالت قیام به روزه و نماز بودند و در کارهای صالح و نیک و خیر حتی پیشگام بودند؛ اما این امور هر چند که از نظر قرآن بسیار مهم و با ارزش است، ولی آن چه از نظر قرآن، مهم تر و اساسی تر است، آن که انسان این کارهای نیک و حسنات خویش را تا آخرت با خود ببرد. این که انسان در دنیا چه دارد و چه ندارد، هر چند مهم است؛ ولی اساسی نیست؛ زیرا در قیامت سوال نمی کنند، در دنیا چه بودی و چه داشتی و چه کردی؟ بلکه می گویند: از دنیا به آخرت چه چیزی با خود آورده ای؟

در حقیقت ملاک و معیار سنجش «آورده های قیامتی» انسان است. خدا به صراحت می فرماید: مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْهَا وَهُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ؛ هر کسی آورده ای نیک در قیامت داشته باشد، برای او بهتر از آن آورده نیک خواهد بود و در آن حالت آنان از درد و رنج آن روز قیامت در امنیت خواهند بود.(نمل، آیه 89)

پس کسی که در دنیا عمری به عنوان آیت الله یا استاد عرفان یا سیف الاسلام و مانند آن سر کرده باشد، ولی در آخرت آورده ای از نیکی و حسنه نداشته باشد، او در امنیت نخواهد بود؛ چنان که خدا درباره این کسانی که در قیامت آورده هایشان «سئیات» و بدی ها و زشتی ها است، می فرماید: مَنْ جَاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ؛ و هر کس بدى با خود بیاورد به رو در آتش دوزخ سرنگون شوند؛ آیا جز آنچه می کردید سزا داده مى ‏شوید. (نمل، آیه 90)

از نظر قرآن، برخی در کاری کاذبانه وارد می شوند، ولی صادقانه خارج می شوند؛ مانند حرّ بن یزید ریاحی؛ برخی نیز ممکن است صادقانه وارد شوند، ولی کاذبانه خارج شوند؛ چنان که سیف الاسلام این گونه بود؛ بنابراین، باید از خدا بخواهیم که این گونه باشیم که صادقانه وارد و خارج شویم: رَّبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ.(اسراء، آیه 80)